Przewinienia z żadnego z przykazań nie są chyba tak bagatelizowane jak w przypadku przykazania 8. Dotyczy to moim zdaniem zarówno duchowieństwa dla którego śmiem twierdzić są tu przewinienia noszące znamienia wady głównej jak i laikatu który niepouczany o szkodliwości tychże grzechów popełnia je masowo.
W świadomości społecznej 8 przykazanie zabrania kłamania. Oczywiście jest to jeden z grzechów, ale śmiem twierdzić że ani najbardziej poważny ani najczęstszy. Zresztą nawet pojęcie kłamstwa jest źle rozumiane - nie jest to zwykłe mówienie nieprawdy. Można kłamać i mówić prawdę, można też nie kłamać a rzeczywistość swymi słowami fałszować. Najlepszym dowodem są odpowiedzi ustne bądź tez pisemne uczniów w szkole. Wielu z nich uważa że głosi prawdę i jest co do tego święcie przekonanych i chociaż nie mówią prawdy to jednak nie kłamią, ponieważ kłamstwo zależy od przylgnięcia rozumu i woli do danej kwestii. Tylko wtedy gdy rozum i wola są przywiązane do innej tezy niż to co wyrażają słowa i czyny, tylko wtedy mamy do czynienia z kłamstwem. Oczywiście nie zawsze jesteśmy obowiązani do mówienia prawdy. Na przykład gdy małe dziecko pyta o to skąd się wzięło na świecie to nie należy robić szczegółowego wykładu z anatomii i fizjologii ludzkiego rozmnażania. Są sytuacje w których mówienie prawdy prowadzi do grzechu - taką sytuacją jest np wyjawienie tajemnicy oczywiście jeśli jest ona godziwa. W ocenie moralnej kłamstwa wiele zależy od okoliczności.
Gorszym grzechem jest oszczerstwo. Tutaj mamy do czynienia z kłamstwem kwalifikowanym powodowanym chęcią zaszkodzenia bliźniemu. Taki grzech zawsze wymaga zadośćuczynienia w postaci wyjawienia prawdy którą się zafałszowało. Grzech jest tym poważniejszy im bardziej godzi w dobro osoby którą krzywdzimy. Bywa że oszczerstwo jest grzechem cięższym niż kradzież czy rozmyślne zranienie danej osoby.
Często zapomina się wyznawać przy 8 przykazaniu oszustwa, zresztą świadomość tegoż moim zdaniem jest niewielka. Tymczasem oszustwo to bardzo wysublimowana forma kłamstwa - mianowicie stworzenie takich okoliczności aby osoba wpadła w błąd co do oceny stanu faktycznego. Oszustwo nie musi dotyczyć spraw natury materialnej. Często oszustwo tym gorsze im bardziej dotyczy właśnie dóbr natury osobowej.
Również niska jest świadomość co prawda mniejszych grzechów, ale mających nierzadko poważne skutki. Szczególnie popularne one są w kręgach kościelnych. Pierwszym z nich jest plotka czyli wygłaszanie tez niepotwierdzonych. Złośliwość plotki polega na przekazywaniu informacji powszechnie ciekawych ale bez dokładnego zbadania. Plotki mają tendencję do ewoluowania i urastają często do całkiem poważnych sprzeniewierzeń prawdy. Drugim grzechem jest obmowa - to nic innego jak wyjawianie prawdy która szkodzi bliźniemu bez uzasadnionej przyczyny. Obmowa jest wtedy gdy wyjawiona prawda została przekazana niewłaściwym osobom, bez względu na dobro osoby obmawianej jak również społeczności do której należy.
Wreszcie chyba najbardziej złośliwy grzech przy 8 przykazaniu, mianowicie obłuda. Grzech ten moim zdaniem jest blisko spokrewniony z grzechami przeciw Duchowi Świętemu, prowadzi bowiem do oszukiwania samego siebie i w konsekwencji do trwania w niepokucie aż do śmierci. Obłuda chodzi zawsze w parze z pychą. Paradoksalnie im bardziej inteligentnego człowieka dotknie tym większe spustoszenie sieje, ponieważ nieujawniona w odpowiednim momencie zawsze sprowadza śmierć wieczną.
Niektórzy zaliczają przy tym przykazaniu wulgaryzmy. Otóż co do zasady się zgadzam że o czystość języka należy dbać, jednak i te słowa mają swoje właściwe miejsce. Jeśli nie wykraczają poza nie to przewinienia moralnego moim zdaniem nie ma. Na pewno nie powinno się z tego robić grzechu śmiertelnego aczkolwiek znane zwłaszcza z języków słowiańskich przecinki wulgarne to coś z czym należy walczyć podobnie jak z innymi objawami prymitywizmu intelektualno-kulturalnego.
W XXI w należy przy tym przykazaniu zwrócić szczególną uwagę na korzystanie z mediów masowego przekazu. To właśnie w tak zwanej wirtualnej przestrzeni popełnia się dziś najwięcej wykroczeń. Grzechy te szczególnie łatwo popełnić siedząc za klawiaturą i korzystając z pozornej anonimowości. Sam jako wyklęty kleryk czynnie działający w sieci regularnie robię sobie rachunek sumienia z odpowiedzialności za słowo pisane.
Przykazanie 8 jest powodem wielu śmiertelnych upadków moralnych. Należy zachować więc tutaj szczególną uwagę i baczyć na różne odcienie tego samego w gruncie grzechu bo dotykającego prawdy. Oczywiście restytucja zwykle będzie polegać na wyjawieniu owej prawdy aczkolwiek nie zawsze będzie to korzystne. Z pewnością mądry spowiednik nałoży odpowiednią pokutę i doradzi jak grzech naprawić by nie wywołać jeszcze większej szkody.
Wyklęty kleryk
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz